DEEL 2. Vierde brief
Op p. 286 spreekt Le Comte over het verdrag dat de keizer sloot met Moscoviters. Pater Gerbillon en prins Soson. De achterdocht was blijkbaar groot en Gerbillon heeft van zijn positie als tolk goed gebruik kunnen maken.
"'t Was tot Nipehou, dat de Ministers van beyde Natien vergaderden, elk van een stuk van een Leger gevolgt synde.... Gerbillon ...ging geduyrig van't eene veld Leger naar het ander, hy bragt de woorden wisselingen over, hy sloeg middelen voor, hy versagte de gemoederen, hy ontveynsde 't geen elkander over en weder verbitteren konde; Eyndelijk hy handelde de gemeene saaken so behendiglijk, dat de vrede tot voldoening van de Chinesen en Muskoviters gesloten wierde."
De keizer was door het gunstig verloop Gerbillon zeer goedgunstig. Pater Bouvet van zijn kant zet het onderricht van de keizer dat Verbiest begonnen was, voort. "...de Keyser wierd in korten tijdt so bequaam, dat hy een boek van de meetkunst op stelde..."
"Vader Fontancy gingh naar Nanking, Vader Visdelou droeg sorg voor de Kerken van Chansi. Le Comte zelf ging na een verblijf bij Visdelou naar Chensi bij pater Faver." Hij handelt dan over het missiewerk zelf: de prediking en het verspreiden van christelijke lectuur. Om de bijbel te vertalen is het nog te vroeg maar het missaal is al vertaald. Toch moet men van Rome de mis in het Latijn blijven doen. Er worden koren opgericht en gebedsstonden gehouden. Hulpmiddelen voor de devotie zijn kruisbeelden, medailles enz. " Het teken des Cruys wordt op alle Kerken en deuren van de Christenen gestelt." De devotie tot O. L. Vrouw spreekt vooral de vrouwen aan. Hij handelt verder over de biecht, het onderricht van de jeugd. Het werk van de missionarissen wordt bemoeilijkt door de grote afstand en de soms slechte wegen.
Wat de christelijke leer betreft, Le Comte stipt drie punten aan waar de chinezen meest vragen over stellen: de drieëenheid, de incarnatie en de dood van Christus. Hij zucht: "'t Viel my niet altijdt ligt te verkrijgen "t geen ik vorderde."Hij geeft dan enkele voorbeelden van bekeringen. Een kandidaat kreeg een visioen "Op een nacht (so als hy my selfs verhaalt heeft) sag hy in sijn droom den Hemel geopent." Een andere kandidaat wordt door de tussenkomst van zijn reeds bekeerde vrouw, ook christen. Hij doopt niemand zonder onderricht. Er wordt ook gevraagd dat ze hun levenswijze aanpassen aan hun geloof. Mandarijnen en kooplui hebben het zeer moeilijk om rechtvaardig te zijn in hun ambt of hun handel. Er zijn uitzonderingen maar 'd'Onrechtvaardicheyt en het bedrog sijn in China so gemeen..." Daardoor ontstaat het idee dat het christendom een godsdienst van armen en bedelaars is. Men is ook bang dat het christendom in de toekomst weer kan verboden worden. De polygamie is een moeilijkheid om christen te kunnen worden.
Toch gaat de missionering de goede kant uit "Maar 't geen ons noch te meer moet aanmoedigen om die Sending voor alle andere voort te planten, is de hoope dat wy nog t' eeniger tijd de Keyser bekeeren sullen." (p. 318).
De kerkgebouwen zijn vaak niet indrukwekkend maar "De Kerk van Peking is heel wel gebouwt.." De kerk van Ham-tcheou was prachtig met "Dat schoon root en Swart lakwerk..." maar is afgebrand samen met een groot deel van de stad.
De laatste bladzijden van zijn brief besteedt hij aan enkele merkwaardige bekeringen.
