DEEL 1. Vierde brief
De brief handelt over het landschap, de bergen van Chensi, Honang, Cantong, Fokien, en over de mijnen. Daarbij vermeldt hij speciaal de Chinese manier om in bergen figuren te zien en welke rol ze spelen in bijgeloof en religie. "De vermaarste Tempels sijn ook op de Bergen gebouwt."
Van de bergen verlegt hij zijn aandacht naar de vlaktes met hun vruchten (Letchi, Onjeu, Séze, Ananas, Cocosnoten..."Maar ik kan niet verby gaan, om u yets te vermelden van derselver Orangen-appelen, die men in Vrankrijk appels van China noemt, vermits die dewelke wy aldaar d'eerste maal sagen, van daar over gebragt waren. D'Eerste en eenigste Orangenboom, waar van men seyt datse alle voortgekomen sijn, wordt noch tot Lisbon in het huys van deGraaf van St. laurens bewaart, en wy sijn aan de Portugijsen so een uytstekende vrucht verschuldigt; maar sy hebbender niet meer van als eene soorte, alhoewel der in China verscheyde soorten sijn." Hij spreekt verder over speciale peperbomen, een overvloed van kruiden en zeker over een wonderlijk kruid Petchi.
Van het land verlegt hij
zijn aandacht naar de rivieren en kanalen, bruggen en sluizen, scheepvaart. "De
Rivieren van China sijn niet minder merkwaardig als desselfs kanalen. Daar sijn
der onder andere twee, die de beschyvingen vermaart hebben gemaakt. D'Eerste
wordt Kiam of Yamce genaamt, 't geen men gemeenlijk de Soon van de Zee
vertaalt...(hij betwist die verklaring en bespreekt de loop van de stroom)...so
loopse tegenover het Eylandt Tcoummin in de Orientaalse Zee... Ik heb dikmaals op
die Rivier gevaren...van Nanking af, tot aan de mondt van een andere Rivier toe,
in welke men komt om de weg naar Canton te vervolgen" De tweede Rivier van
China wordt Hoamso of Gele Rivier genoemd. Van de rivieren is het maar een stap
naar vissen en kreeften.
Hij eindigt zijn brief met een gedurfde vergelijking en wens. "Dat het Godt gelieven mogt, dat ik alhier, gelijk voortijds die Hebreen deeden, die Moses tot verspieding van het beloofde Landt uytgesonden hadt, de overgroote rijkdommen, en de kostelijke Oegsten die China aan d'Evangelische arbeyders belooft, voorstellen konde..." dan zullen er veel missionarissen naar China komen.
