Het Jezuïetenkerkhof van Beijing

 

 

Op zondag 27 september 1992 bezocht ik voor de eerste keer Shala, het jezuïetenkerkhof  in Beijing even ten Noordwesten van de Westerpoort  Fuxingmen. De bezoektijd was beperkt. Ik maakte volgende aantekening in mijn dagboek.

Het kerkhof bestaat uit twee duidelijk onderscheiden delen. Het eerste deel bevat de graven van de paters Ricci, Schall en Verbiest, het tweede deel dat merkelijk groter is bevat de 60 steles van jezuïeten en van hun opvolgers de Franse lazaristen.  Mijn oog viel op het graf van pater Thomas, de opvolger van Verbiest. Ik maakte er een foto van. De steles zijn meer dan 2 meter hoog bekroond met een kluwen van draken rond een JHS monogram. Op de linkerkant staat de naam en enkele persoonsgegevens in het Latijn. In het midden staat de naam in het Chinees en rechts een korte levensbeschrijving.

Op deze foto is het graf van Ricci en van Verbiest duidelijk te zien. Het graf van Schall is verborgen achter een struik. Rechts ziet men de steles van het tweede deel van het kerkhof.

Pas later realiseerde ik me dat ik voor een reconstructie gestaan had die niets met de oorspronkelijk  situatie te maken heeft. Ik had beter kunnen weten want  in 1984 publiceerde pater Jozef Spae in zijn China update nr. 9 enkele documenten over het kerkhof (CB 2002/2984). In 1978 echter kon men in NAGEL’s Chine nog lezen: er is niets meer te zien van de begraafplaats.

We kunnen meerdere  fasen onderscheiden in de geschiedenis van het kerkhof. Pater Ricci werd in 1610 als eerste jezuïet in Beijing begraven. Naar zijn graf voerde een ‘via sacra’zoals gebruikelijk voor belangrijke graven.

Jezuïeten werden later op het perceel bijgezet. De tweede was pater Schreck.

In het begin van de 18^de eeuw was de toestand als volgt.

Voor de Bokseropstand (1899-1901) 義和團運動, Yìhétuán Yùndòng zag het kerkhof er uit als één geheel.

 

 

In het boek van E. Rabbaey, Ferdinand Verbiest zendeling en sterrenkundige, Pittem, 1911, (CB 2002/1392) verscheen een foto van het kerkhof uit 1910. De grafsteen van Verbiest was toen al door de opstandelingen geschonden. De breuk die men nu nog op de steen kan zien werd toen aangebracht.

 

.

Enkele foto’s van het graf van pater Ferdinand Verbiest.

 

 

 

De huidige situatie is ontstaan na de Culturele Revolutie. De graven waren verwoest door de Rode Gardisten maar door toedoen van o.a. Deng Xiaoping werd er in 1979 een reconstructie opgezet, die we nu nog kunnen bezoeken.  Jean-Louis Renteux heeft in BIMCC Newsletter n° 41 verslag uitgebracht van zijn bezoek aan het kerkhof. Hij noteert het adres 6, Che Gong Zhuang Da jie. Bij mijn bezoek aan de begraafplaats in 1996 kocht ik er een chinees werk met de geschiedenis van de plaats en de

 

beschrijving van alle graven met een foto van elk graf (CB 2005/2970).

 

 

 

 

 

Het huidige plan van het kerkhof. De graven van de paters Schall, Ricci, Verbiest en Thomas werden op het schema aangeduid.

 

De drie volgende  foto’s werden genomen vanaf de rotonde die op het plan in het tweede deel te zien is.

 

 

    Grafsteen van pater Ricci.

    Grafsteen van P. Antonius Thomas, Belga IV votarum professus.

Foto van de ingang van het tweede deel. Het beeld van het dier links zou volgens mij kunnen afkomstig zijn van de oorspronkelijke ‘via sacra’ naar het graf van Schall.

In 2010 verscheen History recorded by the Stones. The 400 year story of the cemetry of Matteo Ricci and other foreign missionarries edited by Bejing Administrative College. Het is de Engelse vertaling van een eerder verschenen Chinese uitgave.
Het boek biedt een volledige geschiedenis van het kerkhof en korte biografieën van de belangrijkste missionarissen. Het werk is overvloedig geïllustreerd.

 

Walter de Smaele

maart 2012.