Strabonis rerum geographicarum libri septemdecim

A Guiliemo Xylandro Augustano

Cum Caes. Maiest. Grat. & Privil.

Basileae, ex Officina Henricpetrina

Vooraan en achteraan in het boek staat een handgeschreven tekst in het Latijn: Joannes Boussonnet kreeg het boek in 1668 als prijs in “harcurianae scholae ludis”.

Op het titelblad staat een geschreven provenance van Franciscus Boussonnet clerici Montpeliensis anno 1681, en nog een naam in een andere hand: “Machard”, en een stempel “Tolle lege”, van de Cultuurbibliotheek. Het is exemplaar 2009/20.

Een mooie maar versleten vol lederen band, goud op snee, met bisschoppelijk  wapenschild en dubbele rolbanden in goud. De marges werden toen verkleind.

Wilhelm Xylander (= Wilhelm Holtzman) (Augsburg 1532 – 1576), humanist en classicus, vertaalde en publiceerde over Marcus Aurelius, Dio Cassius, Plutarchus, Strabo, Pausanias, Euclides…

De kaarten zijn van Sebastian Münster (Ingelheim 1488 - Bazel 1552), cartograaf en hebraïst. In 1540 bezorgde hij een Latijnse uitgave van Ptolemaeus’ Geographia. Hij doceerde Hebreeuws aan de universiteit van Bazel vanaf 1529. In 1530 huwde hij de weduwe van de uitgever en drukker Adam Petri, de grondlegger van de latere Officina Henricpetrina. Henricus Petri (1508-1579) en Sebastian  Henric Petri (1546-1627) waren de zoon en kleinzoon van de stichter. De Officina Henricpetrina gaf meerdere werken van Sebastian Münster uit.   

Inhoud:

[1 p. ]      Xylander lectori s.

[9 pp.]     Ad Illustrissimum… Principem D. Augustum, Saxoniae ducem… in Strabonem suum

               praefatio. M. Guilielmus Xylander Augustanus, philosophiae in publico Heidelbergensi

                gymnasio doctor.

                Heidelbergae Kalend. Martii, anno repraesentati Servatoris nostri M D LXXI.

[2 pp.]      Autorum qui à Strabone citantur catalogus.  

[102 pp.]  Index in Strabonis Geographiam locupletissimus in quo quicquid in orbe vel extitit vel 

                contigit memorabile invenies.

977 pp.    Strabonis Geographicarum rerum       

De 17 boeken in het Grieks en het Latijn. Op een blad telkens een kolom Grieks (langs de binnenkant van het boek) en een kolom Latijnse tekst. Met:  Aanwijzingen over de inhoud in de marges; voor elk boek een korte inhoud van enkele regels; na elk boek een paar bladzijden ‘Annotata interpetis’; kaarten.

 

BASILEAE, EX OFFICINA HEN-

RICPETRINA, ANNO SALVTIS

HVMANAE M D LXXI.

Mense Augusto.

 

                                              Drukkersmerk op de laatste bladzijde.

 

Overzicht van de kaarten (1^e blad: titel en inhoud; 2^e & 3^e blad: kaart; 4^e blad: blanco.

De kaarten zijn afkomstig van de Geographia van Claudius Ptolemaeus door Sebastian Münster, Bazel 1540;  het 1^e blad is nieuw; het 4^e blad blijft banco) )

Alle kaarten zijn houtsneden: 27 krtn. op dubbele pagina (waarvan 3 dubbels); 6 kleine kaartjes van de Griekse eilanden en 1 kleine kaart van Afrika.

In de houtsneden werden teksten ingepast die bestaan uit losse letters. Enkele teksten zijn aangepast omwille van het fragiele van het zetsel in dergelijk procedé. Het zijn geen belangrijke wijzigingen.

Tussen ( ) staan de kaarten vermeld zoals ze in Bazel 1540 genummerd worden. De volgorde is aangepast aan de tekst. De titel van de kaarten is soms gewijzigd. De titel is immers ook los van de kaart gezet. Houtsneden en losse letters kunnen samen gedrukt worden want beide in hoogdruk.

p. 141     Hispaniae tabula.   Tabula Hispaniae (= T. Europae II)

p. 189     Galliae tabula.     Tabula Galliae (= T. Europae III)

p. 215     Hiberniae et Albionis tabula.     Tabula Britanniae (= T. Europae I)

p. 277     Tabula Italiam et Corsicam     Tabula Italiae (= T. Europae VI)

p. 295     Tabula Ptolemaica, Siciliam et Sardiniam     Tabula Siciliae et Sardiniae (= T. Eu. VII)

p. 325     Germaniam Magnam continet haec Europae tabula cum insulis sibi adiacentibus…

                   Tabula Germaniae (= T. Europae IIII)

p. 345     Sarmatiam Europaeam     Tabula Sarmatiae (= T. Europae VIII)

p. 349     Europae haec tabula continet Tazyges…   Tabula Thraciae (= T. Europae IX)

p. 361     Rhaetiam, Vindeliciam et…    Tabula Rhaetiae et Vindeliciae (= T. Europae V)

p. 383     Graeciae Europae tabula     Tabula Graeciae (= T. Europae X)

p. 445     idem

p. 508     Het 10^e boek begint hier en handelt oer de Griekse Eilanden. Het bevat drie kleine

               kaartjes (12 x 7,5 cm): Euboea, Cephaelenia, Creta

p. 561     Asiae II tabula continet…     Tabula Asiae II (= T. Asiae II)

p. 569     Asiae III tabula…     Tabula Asiae III (= T. Asiae III)

p. 581     Asiae VII. Tabula…Margianam     Tabula Asiae VII. (= T. Asiae VII)

p. 589     Asiae V. Tabula…Assyriam     Tabula Asiae V. (= T. Asiae V)

p. 599     Asiae IX. Tabula…Ariam     Tabula Asiae IX. (=Tab. Asiae IX)

p. 613    Quarta Asiae tabula…Cyprum     Tabula Asiae IIII. (= T.Asiae IIII)

p. 625     Asiae I. tabula…Pontum     Tabula Asiae I. (= T. Asiae I)

p. 713, 752, 779 Klein kaartje van Lesbos, Rhodos, Cyprus

p. 789     Asiae X. tabula…Indiam intra Ganges     Tabula Indiae X. (=T. Asiae X)

p. 823     Nona Asiae tabula…;Ariam     Tabula Asiae IX. (= T; Asiae IX)

p. 833     Arabiam Felicem         Tabula Asiae VI. (= T. Asiae VI)

p. 839     Tabula V. Asiae    idem als p. 589 (= T.Asiae  V)

p. 865     Quarta Asiae tabula…Cyprum    idem als p. 613 (= T. Asiae IIII)

p. 889     Aegyptum Marciam….     Aphricae tabula III. (= T. Africae III)

p. 893     Quarta Aphricae tabula…Libyam     Aphricae tabula IIII. (=T. Africae IIII)

p. 952     klein kaartje (5,5 x 6,5 cm.) deel van Africa.

p. 953     Aphricae tabula prima…Mauretanias     Aphricae tabula I. (= T. Africae I)

p. 963     Secunda Aphricae tabula…Aphricam minorem     Aphricae tabula II. (= T. Af. II)

 

Inhoud van de 17 boeken.

 Liber I. handelt over Homeros. 1-69 pp.

Liber II. kritische bespreking van Eratosthenes, Hipparchus, klimaatzones, afstanden en vorm van de aarde. 71-117 pp.

Liber III. over Spanje. 145-185 pp.

Liber IV. Handelt over Gallië, Ierland en Groot-Brittannië 193-229 pp.

Liber V. over Italië 233-273 pp.

Liber VI. “reliqua Italiae pars” 281-321 pp.

Liber VII. “reliquas Europae partes explicat”: Germania, Sarmatia, Thracia, Rhaetia, Vindilicia  329-381 pp.

Liber VIII. Macedonië en Griekenland  387-444 pp.

 

Liber IX. “Nonus liber circa praecipuam Graeciae partem, Athenarumque laudes versatur. Ad haec Boeotiam Thessaliamque cum ora maritima complectitur.” 452-505 pp.

Liber X. …Aetoliam continet et circumiacentes insulas… 508-554 pp.

Liber XI. Undecimus Asiam incipit… 557-622 pp.

Liber XII. …reliqua Ponticae regionis continet…624-675 pp.

Liber XIII. …reliqua Propontidis continet… 677-728 pp.

Liber XIV. …circa Cycladas insulas versatur…730-783 pp.

Liber XV.  …circa Indiam Persiamque versatur. 785-851 pp.

Liber XVI. …circa Assyriam versatur, in qua Babylon est… 852-912 pp.

Liber XVII …totam Aegyptum atque Libyam continet. 913-975 pp.