|
Over
de trefwoorden bij cartografie: hulp
voor de gebruiker De Cultuurbibliotheek schenkt,
in navolging van haar stichter, veel aandacht aan de historische cartografie,
vooral van de Nederlanden. Dat brengt mee dat er een
grote diversiteit aan trefwoorden moet gebruikt worden. In de loop van de jaren
groeide volgende thesaurus. De geldige trefwoorden werden
in 4 categorieën ingedeeld. Trefwoorden kunnen natuurlijk
altijd gecombineerd worden.
Tijdsbepalingen cartografie: 17de
eeuw
(en voor andere eeuwen, idem.) wijst -naar een werk (atlas, kaart)
uitgegeven in die eeuw -of naar een werk (boek, artikel, cd-rom…) over de cartografie van die
eeuw -of naar een reproductie (wanneer ook gemaakt) van een werk uit die
eeuw. -of, in combinatie met ‘cartografie: historische kaart’ naar een kaart
over de 17de eeuw, maar later uitgegeven. Waarom? Zo krijgt men een globaal zicht op de cartografie van de 17de
eeuw. Nota: - wanneer de reproductie gemaakt werd en wanneer dat boek uitgegeven werd, leest men in ‘jaar’ (van
uitgave). - cartografie 17de eeuw moet
altijd minstens nog één (meestal meerdere)
trefwoord(en) krijgen. - het ‘jaar’ (van uitgave) is
een bijkomende informatie voor een kaart uit bv. de 17de eeuw. cartografie:
middeleeuwen (ruim begrip) cartografie:
oudheid zijn geldige trefwoorden Soorten atlassen Er zijn maar 3 soorten atlassen cartografie:
atlassen Een schoolatlas wordt cartografie: atlassen + didactisch materiaal SO
+ het vak bv. Geschiedenis (SO) of
Aardrijkskunde (SO). Een bosatlas wordt cartografie: atlassen + bossen. Cultuuratlassen
hebben als trefwoorden: cartografie: atlassen + cultuur. cartografie:
historische atlassen wijst -naar een atlas met de situatie in een vroegere periode (in combinatie
met bv. cartografie: 17de eeuw) -wanneer die historische atlas uitgegeven werd leest men in ‘jaar’ van
uitgave. cartografie:
maritieme atlassen zie zeeatlassen. Er zijn 14 soorten kaarten: (enkel
hier onderstreept om de soorten kaarten beter aan te duiden) waarvan 4 soorten
‘zie ook’ verwijzingen: paskaarten, portolanen, mappa mundi, Tabula Peutingeriana. Zeekaarten is een ‘zie’ verwijzing naar maritieme
kaarten. kaarten zie cartografie:
kaarten Het trefwoord ‘kaarten’ is belangrijk. Het moet steeds ingevoerd worden
wanneer geen andere soort in aanmerking komt. Cartografie: kaarten moet altijd gecombineerd worden. Bv. Cartografie: kaarten + landbouwgebieden + België. Reliëfkaart wordt: cartografie kaarten + reliëf + (eventueel de plaats
waarvan het reliëf beschreven wordt). historische
kaarten zie cartografie:
historische kaarten maritieme
kaarten zie cartografie:
maritieme kaarten maritieme
kaarten zie zeekaarten zie ook paskaarten Paskaarten hebben dus als trefwoord: maritieme kaarten + paskaarten +
eventueel nog andere trefwoorden. zie ook portolanen (oudere zeekaarten) Zelfde opmerking als voor de paskaarten. militaire
kaarten zie cartografie: militaire kaarten vestingen, forten… worden met een combinatie van trefwoorden beschreven.
Bv. Cartografie: militaire kaarten + versterkingen + plaats (van de
versterking) stadsplannen zie cartografie:
stadsplannen Steeds in combinatie met een stad of plaats, natuurlijk. Is de stad
versterkt, dan kan een combinatie van trefwoorden gebruikt worden zoals bij
militaire kaarten. cartografie: kadastrale
kaarten omwille van het specifiek karakter cartografie:
hemelkaarten (idem) cartografie: wandkaarten
(idem)
Reproducties van oude wandkaarten vallen hier ook onder. cartografie: wegenkaarten
zie
ook Tabula
Peutingeriana (omwille van het belang in de Cultuurbibliotheek) cartografie:
wereldkaarten zie ook mappa mundi (een term die meer gebruikt
wordt voor oudere wereldkaarten) Allerlei cartografie:
cartografen (ook kaartenmakers zie cartografen) Vooral voor minder bekende cartografen is dat relevant. Maar ook: Mercator, Gerardus (werken van M. zoeken in veld ‘auteur’,
werken over M. in veld ‘trefwoord’.); Ortelius, Abraham; van
Deventer, Jacob… cartografie:
geschiedenis van de cartografie Een duidelijk trefwoord; dus niet: geschiedenis + cartografie (het enkelvoudige trefwoord cartografie
verdwijnt immers. cartografie:
globes Alles wat met globes te maken heeft. Ook wereldbollen
zie cartografie:
globes (over zowel wereldbollen als sterrenhemels) Er bestaat ook een trefwoord astronomie zie sterrenkunde. cartografie:
techniek Boeken, artikels…over het vervaardigen van kaarten, legendes,
instrumenten… zie ook
projecties (cartografie). De toevoeging ‘(cartografie)’
is belangrijk omdat er nog andere betekenissen van het woord projecties
bestaan. cartografie :
tijdschriften Zie Alle trefwoorden over
cartografie kregen een zie-verwijzing zoals atlassen zie cartografie: atlassen (dit om vergissingen te voorkomen) kaarten zie cartografie: kaarten historische
kaarten zie
cartografie: historische kaarten historische
atlassen zie
cartografie: historische atlassen bv. cartografie: 17de
eeuw + kaarten + graafschap Vlaanderen kan een geldige beschrijving zijn
voor een kaart uit de 17de eeuw over Vlaanderen. Opgelet: tijdsbepalingen vragen altijd het volledige trefwoord bv.
cartografie: 17de eeuw. Enkele voorbeelden: -Een kaart van de XVII Provinciën uit 1637 van Willem Jansz Blaeu krijgt
als trefwoorden: cartografie: 17de eeuw + cartografie : kaarten +
XVII Provinciën. (als auteur: Blaeu, Willem Jansz; als jaar: -Zoek alle kaarten van de XVII Provinciën: cartografie: kaarten + XVII
Provinciën. -Zoek alle atlassen van de 17de eeuw op: cartografie:
atlassen + cartografie: 17de eeuw. -Zoek alle atlassen van België: cartografie: atlassen + België. -Een schoolatlas over België: cartografie: atlassen + België +
didactisch materiaal SO -Zoek alle zeekaarten van de 15de eeuw. Trefwoorden:
cartografie: 15de eeuw + (zeekaarten, of, paskaarten, of,
portolanen) Walter 27 mei 2008 |